stanley brouwn, 2 x 2 x 10 voet, 2009
in een tijd waarin alles draait om afstand kan en mag men de bijdragen van de surinaams-nederlandse conceptuele kunstenaar stanley brouwn aan het herconceptualiseren van ruimte in het algemeen en afstand in het bijzonder niet over het hoofd zien
stanley brouwn had specifieke ideeën over het soort kennis dat over zijn persoon en zijn kunst geproduceerd en verspreid werd na zijn overlijden werd deze specifieke positie omgevormd tot een soort controle over de betekenis van brouwns werk wat uiteindelijk zou kunnen leiden tot het verdwijnen van een van de meest fundamentele artistieke posities van de 20e eeuw uitwissing wordt ten onrechte gezien als de modus operandi of typische methodologie van stanley brouwn terwijl er een dunne grens is tussen zelf-uitwissing en actief wissen het dilemma is dat door misverstand en verwarring afwezigheid en aanwezigheid tegenover elkaar komen te staan waardoor ideeën rond representatie en presentatie/aanwezigheid synoniem aan elkaar worden
het klopt dat stanley brouwn veel moeite deed om een oeuvre te maken wat niet om hemzelf draaide het klopt ook dat hij gedurende enkele decennia ervoor koos om ongrijpbaar te zijn en zichzelf of zijn fysieke lichaam afwezig maakte van de sociale omgeving van de kunstwereld maar dat staat niet voor afwezigheid aangezien het metafysische lichaam van stanley brouwn alom aanwezig is in het werk in werken als this way brouwn uit 1964 waarin het lichaam van stanley brouwn het referentiepunt is die de richting bepaalt of het videowerk stanley brouwn steps 40’:15” uit 1989 waarin we stanley brouwn vergezellen tijdens wandelingen door verschillende europese steden stap voor stap uren achtereen of talloze werken waarin hij de sb-voet of andere sb-meeteenheden gebruikt mijn pleidooi is dat stanley brouwns sociale afwezigheid gebaseerd is op een metafysische qua fysieke alomtegenwoordigheid in het werk
als we de meeteenheden in stanley brouwns werk wat beter proberen te begrijpen zouden we iets dichter bij een van de kernpunten van zijn artistieke praktijk kunnen komen in het werk 2 x 2 x 10 voet uit 2009 een houten rechthoekig staande sculptuur van okoume hout van burseraceae uit de equatoriale regio van gabon congo en río muni one moeten we de titel die gebaseerd is op de afmetingen van de sculptuur serieus nemen deze sculptuur is een van de werken van stanley brouwn die onze aandacht trok in de collectie van stanley brouwns werken documenten geschreven stukken en beelden die we in het kröller müller museum vonden en waarvan we besloten ze uit te lichten in de catalogus van het museum staat de sculptuur met bijschrift KM 131.564 waaruit we op moeten maken dat het werk 283 x 56,6 x 56,6 cm is maar als we stanley brouwns eigen metingen uit de titel vertalen naar de standaard voet en cm maat zien we dat 2 voet 60,96 cm is en 10 voet 304,8 cm er is duidelijk een verschil die de vraag oproept welke of wiens voet stanley brouwn heeft gebruikt voor de afmeting van zijn sculptuur wat duidelijk wordt is het feit dat de standaard voet lengte-eenheid een meetsysteem is uit het britse imperium en de verenigde staten gebaseerd op een bepaald menselijk lichaam dat naar de rest van de wereld wordt geëxporteerd je zou eigenlijk kunnen zeggen een imperialisering en het opleggen van gestandaardiseerde metingen aan de wereld en sinds de international yard and pound agreement van 1959 wordt een voet berekend op 0,3048 m het historische uitgangspunt of kader van deze eenheid is het lichaam van een volwassen witte man dat wil zeggen dat als stanley brouwn kiest om zijn eigen voet te gebruiken wat onmiskenbaar de voet van een zwarte man uit suriname is er een subtiele maar krachtige aanwezigheid ontstaat die niet figuratief is maar wel functioneert binnen een groter verhaal van abstractie dat gebruikelijk is in afrikaanse uitingen en dat is belangrijker dan figuratieve aanwezigheid
dit brengt ons bij het discours rond representatie en presentatie als stanley brouwn aanwezig was in zijn werk en dat nog steeds is dan is het niet nodig om oppervlakkige discussies over representatie aan zijn werk op te dringen het is juist de moeite waard om de verschillende lagen van reflectie op kunst abstractie afmeting schaal richting aanwezigheid en afwezigheid en samenleving in zijn werk te ontleden
in het kader van sonsbeek20->24 hebben we het archief van het kröller müller museum doorzocht op zoek naar sporen van een van de grootste kunstenaars en denkers van de 20e eeuw en vonden een houten pilaar die letterlijk in het oog springt omdat hij buitengewoon is in zijn eenvoud en oprechtheid en een perfecte samenvatting lijkt te zijn van niet alleen het werk maar ook van de man stanley brouwn
bonaventure soh bejeng ndikung