Wendelien van Oldenborgh & Erika Hock, Hier. in Open Kino Pavilion, 2021

Wendelien van Oldenborgh in samenwerking met Erika Hock, Hier. in Open Kino Pavilion, 2021. Installatie, hout, jutedoek, videowanddisplay, film 27', met geluid. Film in opdracht van sonsbeek20->24. Foto Django van Ardenne
Hier. beweegt zich naadloos tussen politiek beladen beschouwingen en persoonlijke herinneringen. Te midden van de renovatie van Museum Arnhem – een plek van conservatie in transitie – uiten vijf jonge vrouwen zich middels poëzie, muziek en gesprekken. Ze verkennen thema’s als hybriditeit, transnationaliteit en gevoeligheden rond diaspora: in essentie, de politieke instrumentalisering van identiteit en culturele vernieuwing in het licht van koloniale geschiedenis binnen de hedendaagse maatschappij. De locatie zelf is ook een ‘stem’; gebouwd in de late negentiende eeuw als ‘buitenclub’ – een herensociëteit, opgericht door degenen die geen lid konden worden van de centraal gelegen Groote Sociëteit – werd het vanaf 1920 een gemeentelijk museum voor moderne en hedendaagse kunst, toen de eerste collectie door een prominente koloniale familie werd gedoneerd. Het museum voert sinds de jaren tachtig een geëmancipeerd (aankoop)beleid.
In de film wordt het gebouw teruggebracht tot zijn essentie: versleten beton en elegante art nouveau-elementen bestaan naast elkaar. Op deze tegenstrijdige plek van puin en potentie bestaat de cast uit de FRED-bandleden Lyana Usa, Thirza Hiwat en Josephine Spit die na hun oprichting in 2015 uit elkaar gingen en nu respectievelijk elektrotechniek, informatiewetenschappen en architectuur beoefenen. Andere castmembers zijn dichter Adejumo Pelumi, die zowel met fictie als poëzie werkt, en kunsthistoricus Lara Nuberg die het koloniale verleden van Nederland en Indonesië onderzoekt, beschrijft en op dekoloniale wijze bespreekt. Deze drie groepen vormen de drie ‘sonic lines’: FRED improviseert traditionele kroncong muziek voordat het overgaat in hun eigen hedendaagse geluid; Adejumo leest een tekst voor die het resultaat is van hun gesprekken; en Nuberg reageert spontaan op verschillende documenten, uitspraken, de muziek en het gebouw. Door de montage van het werk raakten de drie lijnen met elkaar verweven en communiceren met elkaar.
Met muziek en poëzie ontstaat niet alleen een socio-politieke urgentie, maar ook existentiële en kwetsbare thema’s die zich lenen voor het tedere zelfvertrouwen waarmee de protagonisten liefde en de bijkomende pijn, vragen en zekerheden bespreken – de basis voor een veranderende mogelijke toekomst.

Wendelien van Oldenborgh in samenwerking met Erika Hock, Hier. in Open Kino Pavilion, 2021. Installatie, hout, jutedoek, videowanddisplay, film 27', met geluid. Film in opdracht van sonsbeek20->24. Foto Django van Ardenne
Open Kino Pavillon is een architectonisch werk van kunstenaar Erika Hock dat ontwikkeld werd in 2012 als Cineorama – Pavilion of Moving Images in de Jacobigarten van Düsseldorf. Het is bedoeld als een gastvrije structuur met bijbehorend filmprogramma. Hock, wiens artistieke werk de grenzen tussen visuele kunst, ontwerp en architectuur laat vervagen, heeft deze tijdelijke projectieruimte, die bedoeld is voor buitengebruik, voor Sonsbeek aangepast. Doordat het aan beide zijden open is heeft de structuur de elegante logica van een enkel gevouwen stuk materiaal waardoor de aandacht gevestigd is op het volume en de beleving. De werken van Hock fungeren vaak als ontvangst-structuren. De sculpturale vorm is hier specifiek aangepast voor de presentatie van Hier. en bevindt zich in de drukbezochte Steile Tuin in Park Sonsbeek. Vanuit de interesse van beide kunstenaars om een open ruimte te bieden, biedt Open Kino Pavillon naast een prettig onderdak uit tot gratis gebruik ook buiten Hier.-screenings, met de mogelijkheid om te reserveren voor regelmatig gebruik.